سدیم
رژیم غذایی معمولی بیشتر افراد، نمک بسیار زیادی دارد و اکثر افراد روزانه 4 تا 5 هزار میلی‌گرم (درحدود2 قاشق چایخوری) نمک مصرف می‌کنند. این مقدار نمک ممکن است خیلی زیاد به نظر نرسد اما باید بدانیم که مقدار توصیه شده روزانه 2400 میلی‌گرم می‌باشد و برای افراد بیش از 50 سال یا دچار افزایش فشارخون، مقدار توصیه شده روزانه 1500 میلی‌گرم است. پاسخ بدن افراد مختلف به نمک متفاوت است. افرادیکه مصرف نمک خود را به سطوح توصیه شده یا به کمتر از آن کاهش می‌دهند، فشارخون‌کمتری دارند و نسبت به افرادیکه این رژیم را رعایت نمی‌کنند به احتمال کمتری دچار حمله قلبی و سکته مغزی می‌شوند. با افزایش سن، میزان فشارخون و حساسیت به نمک افزایش می‌یابد، بنابراین بویژه با افزایش سن، کاهش مصرف نمک مفیدتر خواهد بود. اگر در حال حاضر مبتلا به فشارخون‌بالا هستید و به نمک حساسید (صفحه84)، کاهش مصرف نمک می‌تواند فشارخون شما را کاهش دهد. اگر تحت درمان دارویی با داروهای ضدفشارخون هستید، مصرف کمتر سدیم می‌تواند تأثیر داروهای ضدفشارخون را افزایش دهد.
اگر درمعرض خطر ابتلا به فشارخون‌بالا می‌باشید، ممکن است بتوانید از طریق مصرف کمتر نمک و تغییر رژیم غذایی از ابتلا به آن پیشگیری کنید (صفحات147-137).
نمکی که شما سر سفره روی غذای خود می‌پاشید، تنها مقدار کمی از نمکی است که روزانه مصرف می کنید. غذاهای فرآوری‌شده و غذاهای رستوران‌ها یکی از منابع مهم مصرف روزانه نمک هستند ولی باید توجه داشت که حتی غذاهای طبیعی مانند محصولات لبنی، گوشت قرمز و سبزیجات نیز حاوی مقداری سدیم هستند. برای کاهش میزان مصرف سدیم نکات زیر را رعایت کنید:
• بدقت نوشته‌های برچسب‌های غذایی را بخوانید. بدنبال کلماتی مانند سدیم و سودا یا علامت شیمیایی Na بگردیدکه همگی به محتوای سدیم اشاره دارند.
• تا حد امکان سبزیجات تازه و منجمد را بجای انواع کنسروشده انتخاب کنید. اگر از محصولات کنسروشده استفاده می‌کنید، پیش از مصرف، آن‌ها را در ظرف آبکش نموده و بشویید.
• از انواع بدون نمک یا کم نمک سوپ‌ها، بیسکویت‌ها، آجیل‌ها و غذاهای آماده استفاده کنید.
• اگر از غذاهای منجمد استفاده می‌کنید از انواعی استفاده کنید که حاوی کمترین میزان سدیم می‌باشند.
• مصرف میان وعده‌های نمک‌دار مانند چیپس‌سیب‌زمینی را محدود نمایید. از مصرف غذاهای پرنمک مانند بیشتر انواع کنسروها و ساندویچ‌های گوشت پرهیز کنید.
• از محصولات لبنی کم چربی که نمک کمتری دارند، استفاده کنید.
• برای خوشمزه کردن غذاها بجای نمک از ادویه‌ها، گیاهان خشک و طعم دهنده‌های طبیعی مانند لیمو یا آب لیمو استفاده کنید. جهت بهبود طعم می‌توانید فلفل و یا سایر طعم دهنده‌های بدون نمک را امتحان کنید.
• در رستوران تقاضا کنید که در صورت امکان غذاهای‌تان را بدون نمک تهیه کنند.
• دستورالعمل و برچسب موجود بر روی داروهای بدون نسخه (که ترکیبات و هشدارهای لازم در آن ذکر شده است) را بررسی کنید، چرا که برخی از این ترکیبات حاوی مقدار زیادی سدیم می‌باشند.
تهیه و تنظیم : دکتر اکبر نیک پژوه – متخصص طب پیشگیری و پزشکی اجتماعی
