|
اختلال ریتم بطنی
بطن‌ها قسمت اصلی پمپاژ قلب را انجام می‌دهند بنابراین معمولا آریتمی‌های بطنی شدیدتر از آریتمی‌های دهلیزی می‌باشد. آریتمی‌های بطنی خطرناک معمولا همراه با سایر بیماری‌های قلبی رخ می‌دهند و رخ دادن تنهای آنها، شایع نمی‌باشد. یک فرد سالم ممکن است ضربان‌های منفرد اضافی زیادی داشته باشد، که همگی از بطن‌ها منشا می‌گیرند، چنین فردی اگر دارای عملکرد طبیعی قلب باشد، معمولا نیازی به درمان ندارد.
انقباض زودرس بطنی
انقباض زودرس بطنی، زمانی رخ می‌دهد که بطن‌ها بسیار زودتر منقبض شده و ضربان قلب طبیعی را قطع می‌کنند. انقباض زودرس بطنی ممکن است بدون علایم هشداردهنده اتفاق بیافتد. انقباض زودرس بطنی اغلب بعد از مصرف کافئین یا داروهای بدون نسخه‌ای که حاوی افدرا یا افدرین می‌باشند، رخ می‌دهند.
انقباض‌های زودرس بطنی به خودی خود ممکن است بی‌خطر باشند و اغلب نیازی به درمان ندارند. اما اگر شما مبتلا به یک بیماری قلبی دیگر مانند آسیب عضله قلبی (کاردیومیوپاتی) یا نارسایی قلبی نیز باشید، در این‌صورت انقباض‌های زودرس بطنی ممکن است هشداری برای آریتمی‌های بسیار شدید یا درازمدت نظیر تاکی‌کاردی بطنی یا فیبریلاسیون بطنی باشند.
تاکی‌کاردی بطنی
در یک فرد مبتلا به تاکی‌کاردی بطنی مجموعه‌ای از انقباضات بطنی از نقطه‌ای در درون بطن‌ها منشا می‌گیرند و ضربان قلب از 100 ضربان در دقیقه به 250 ضربان در دقیقه افزایش می‌یابد. نگرانی اصلی ناشی از این نوع تاکی‌کاردی قلبی این است که این نوع آریتمی ممکن است با پمپاژ خون توسط قلب تداخل کند. در این حالت فرد به سرگیجه و سنکوپ دچار می‌گردد. تاکی‌کاردی بطنی ممکن است بدون هیچگونه هشداری به فیبریلاسیون بطنی تبدیل گردد که یک بیماری کشنده است.
بنابراین از تاکی‌کاردی بطنی به عنوان یک اختلال اوژانس یاد می‌شود. هدف از درمان تاکی‌کاردی بطنی، متوقف نمودن ضربان تند قلب است. این کار در صورت لزوم به وسیله شوک الکتریکی (دفیبریلاسیون) انجام می‌شود. اگر ریتم طبیعی قلب باز نگردد، ممکن است تاکی‌کاردی بطنی به فیبریلاسیون بطنی تبدیل شود و در عرض چند دقیقه فرد را از بین ببرد.
فیبریلاسیون بطنی
فیبریلاسیون بطنی خطرناک‌ترین نوع آریتمی است که نیاز به مراقبت‌های اورژانسی و فوری دارد. در این نوع از آریتمی، پیام‌‌های الکتریکی متعددی از نقاط مختلف قلب ارسال می‌شوند و انقباضات قلب نامنظم می‌گردند. گرچه سرعت تپش قلب ممکن است به 300 ضربان در دقیقه برسد، اما تپش‌های قلب به طورکامل ناموثر می‌باشند و خون بسیار کمی از قلب خارج می‌شود. از آنجایی که مغز اندامی است که بیشترین حساسیت را به کمبود خون حاوی اکسیژن دارد، لذا فیبریلاسیون بطنی منجر به بی‌هوشی می‌گردد. در این شرایط افراد حاضر در محل، باید بلافاصله با اورژانس (115) تماس بگیرند یا اگر فرد به خوبی نفس نمی‌کشد، بلافاصله احیای قلبی ریوی (CPR) انجام دهند. معمولا استفاده از دستگاه شوک الکتریکی (دفیبریلاتور) برای بازگرداندن ریتم طبیعی قلب به منظور پیشگیری از آسیب شدید به مغز و سایر اندام‌ها ضروری است. سالانه افراد زیادی در اثر فیبریلاسیون بطنی دچار مرگ ناگهانی می‌شوند.
دفیبریلاتور (یا دفیبریلاتور خارجی خودکار یا AED) دستگاهی الکترونیکی است که پرسنل اورژانس یا سایر افراد آموزش دیده از آن برای شوک دادن به فردی استفاده می‌کنند که قلبش دچار فیبریلاسیون شده است. امروزه دفیبریلاتورها در بسیاری از اماکن عمومی مثل فرودگاه‌ها نصب شده‌اند.
تهیه و تنظیم : دکتر اکبر نیک پژوه – متخصص طب پیشگیری و پزشکی اجتماعی
|
