تشخیص آریتمیها
وقتی که پزشک از طریق علایم بالینی یا معاینه جسمانی آریتمی را در شما تشخیص میدهد، باید تعیین کند که این بینظمیها از کجا منشا میگیرند؟ و آیا به درمان نیاز دارند یا خیر؟ یعنی آیا آنها منجر به وقوع علایم بالینی میگردند؟ یا شما را در معرض خطر بیماریهای جدیتری قرارخواهند داد؟
نوار قلب ابزار بسیار مهمی است که پزشک برای تشخیص و بررسی آریتمی از آن بهره میبرد. نوار قلب، مسیر و زمان بندی پیامهای الکتریکی قلب را از منشا آنها در گره سینوس-دهلیزی، دهلیزها، گره دهلیزی–بطنی و بطنها ثبت کرده و اندازهگیری میکند.
با این حال نوارقلب استاندارد تنها آندسته از فعالیتهای الکتریکی را که در طول مدت کوتاهی که دستگاه به شما وصل میشود، ثبت میکند.
دستگاههای نوار قلب سیار، پزشک را قادر به بررسی دورههای طولانیتری از فعالیت قلب شما در حین انجام فعالیتهای معمولی روزانه مینمایند. این نوع نوار قلبها به شکل یک هولترمونیتور در دسترس قرار دارند.
به این صورت که شما آنها را به مدت 24 تا 48 ساعت میپوشید و آنها در این مدت فعالیتهای قلب شما را ثبت میکنند. پزشک یافتههای نوار قلب را با میزان و نوع فعالیتهای شما و علایم بالینیتان مقایسه میکند تا ببیند که آیا آریتمی رخ داده است یا خیر؟ پزشک همچنین تعداد دفعات آریتمیها و ارتباط آنها را با فعالیتهای روزانه شما تعیین مینماید. همچنین تاثیر داروهای ضدآریتمی، با این روش قابل بررسی هستند. با این حال اگر آریتمی شما بسیارنامنظم و نادر باشد، هولترمونیتور 48 ساعته ممکن است نتواند آن را پیدا کند. روش واقعه نگاری (event monitor) نوع دیگری از قلب مداوم و سیار میباشد. این روش امکان ثبت طولانیتر رخدادها را تا بیش از 30 روز ممکن میسازد. شما درصورت احساس علایم بالینی دستگاه را روشن میکنید. این دستگاه برمبنای ثبت و حذف مداوم کار میکند، بطوریکه وقتی که شما آن را فعال میکنید دستگاه اطلاعات یک تا چهار دقیقه قبل از آن زمان را نیز به شما نشان میدهد و آنها را ذخیره مینماید.
پزشک شما ممکن است دستور استرس تست ورزشی را به منظور تشخیص آریتمی در حین ورزش صادر کند. اگر دچار سنکوپ بودهاید، ممکن است از شما خواسته شود که تحت آزمایش بالا بردن تخت (Tilt –Table Study) قرار بگیرید، تا پزشک بفهمد که قلب شما چگونه به تغییر موقعیت پاسخ میدهد. این اطلاعات به پزشک کمک میکند تا تعیین نماید که چگونه از سنکوپها جلوگیری کند. همچنین ممکن است از اکوی قلبی برای تعیین بیماریهای ساختاری قلبی که در بروزآریتمی دخالت دارند، استفاده شود.
مطالعات الکتروفیزیولوژیک در بیمارستان برای بررسی تخصصیتر آریتمی، آزمایش نمودن تاثیر داروها و انجام برخی درمانها از قبیل تخریب قسمتی از بافتهای معیوب قلبی با کاتترانجام میشود.
مطالعات الکتروفیزیولوژیک معمولا با وارد نمودن کاتترها از طریق سیاهرگها به قلب به منظور ثبت پیامهای الکتریکی و تحریک قلب برای ایجاد یک آریتمی و تهیه اطلاعات دقیقتر درباره ریتمهای قلبی انجام میشود. از آنجاییکه این تست مستلزم این است که کاتترها وارد رگهای خونی شوند، لذا جز مطالعات تهاجمی طبقهبندی میشوند. با این وجود با آمادهسازی مناسب، مطالعات الکتروفیزیولوژیک را میتوان با کمترین ناراحتی و یا بدون ناراحتی انجام داد و این مطالعات معمولا جزایمنترین مطالعات تهاجمی میباشند. همچنین در صورت امکان، برخی از آریتمیها در طول انجام مطالعات الکتروفیزیولوژیک با کمترین میزان خطر، درمان میشوند.
مطالعات الکتروفیزیولوژیک مستلزم عکسبرداری دورهای با اشعه ایکس از طریق فلوروسکوپی در طول انجام این بررسی میباشند تا نشان دهند که کاتتر در کجای قلب قرار دارد. در برخی موارد ممکن است از اکو مری (TEE) استفاده شود.
تهیه و تنظیم : دکتر اکبر نیک پژوه – متخصص طب پیشگیری و پزشکی اجتماعی
|