همسان سازی مجدد قلبی (Cardiac Resynchronization ; CR)
همسانسازی مجدد قلبی (که گاهی اوقات ضربانسازی دو بطنی نیز خوانده میشود)، یک دستآورد جدید در درمان بیماران مبتلا به نارسایی قلبی میباشد. نارسایی قلبی اغلب توسط یک بیماری به نام کاردیومیوپاتی (آسیب عضله قلبی یا بزرگ شدن یا ضعیف شدن عضله قلب) به وجود میآید. بسیاری از افراد مبتلا به آسیب عضله قلبی و نارسایی قلبی (تقریبا 40 درصد آنها) دارای اختلال در سیستم الکتریکی قلب میباشند که این حالت باعث انقباضات ناهماهنگ عضله قلبی میشود. این انقباض نامنظم، باعث کاهش بیشتر توان قلب در پمپ کردن خون میشود. قرار دادن نوع خاصی از ضربانساز برای احیای پمپاژ هماهنگ بطنها، همسان سازی مجدد قلبی یا CR نامیده می شود.
در فردیکه قلب سالمی دارد، ایمپالسهای الکتریکی که باعث شروع ضربان قلب میشوند، از دهلیز راست منشاء میگیرند. این ایمپالسها از طریق ریشههای عصبی به نامهای شاخههای چپ و راست وارد بطنهای راست و چپ میشود . این شاخهها باعث میشوند که پیام الکتریکی بتواند به طور همزمان بطنهای راست و چپ تحریک نماید.
در برخی از افراد مبتلا به نارسایی قلبی و آسیب عضله قلبی، یک تاخیر وجود دارد (معمولا در شاخه چپ) که باعث میشود که بطن راست چند ثانیه قبل از بطن چپ منقبض شود. یک متخصص قلب میتواند این اختلال را بوسیله نوار قلب(ECG) تشخیص بدهد.
نوع منحصر به فردی از ضربانساز (یک وسیله درمانی همسانسازی مجدد قلبی، یا ضربانسازCRT) این مشکل را برطرف میکند. علاوه بر 2 لید موجود در ضربانساز معمولی (در بطن و دهلیز راست)، CRT دارای یک لید سومی است که در ورید سطحی بطن چپ کاشته میشود. از طریق این لیدها، دستگاه CRT میتواند هردو بطن را به صورت همزمان تحریک کرده و انقباضات هماهنگ را احیا کند.
اگر دارای علایم متوسط تا شدید نارسایی قلبی، آسیب عضله قلبی (کاردیومیوپاتی) و یا تاخیر الکتریکی مشخص در بطن هایتان باشید، ممکن است همسان سازی مجدد قلبی CR انتخاب درمانی خوبی در شما باشد. همچنین اگر در معرض خطر فیبریلاسیون هستید (ضربان سریع قلب) میتوانید از یک دستگاه تخصصی حداکثر بهره را ببرید که بخوبی دفیبریله هم میکند. این دستگاه CRTرا با یک دفیبریلاتور قلبی کاشتنی استاندارد (ICD) ترکیب میکند. دستگاه ترکیبی CRDT نامیده میشود (برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مواردی که به هنگام و پس از جاگذاری یک ICD باید انتظار داشته باشید).
در بیشتر افرادیکه در آنها CRT کار گذاشته میشود، علایم نارساییهای قلبی کمتر میشود و این افراد میتوانند بهتر ورزش کنند و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند. برخی از افراد این فواید را بلافاصله بعد از کارگذاشتن CRT به دست میآورند، این در حالی است که در برخی از افراد ممکن است هفتهها یا حتی ماهها طول بکشد تا بهبودی نسبی در وضعیت خود را احساس نمایند. به رغم اینکه متخصصان قلب در انتخاب بیمارانی که از این نوع درمان فایده خواهند برد دقت میکنند، با این حال برخی از افراد بعد از کارگذاشتن این دستگاه بهبود نمییابند. شما و پزشکتان باید در مورد جزئیات این عمل با هم گفتگو کنید.
تهیه و تنظیم : دکتر اکبر نیک پژوه – متخصص طب پیشگیری و پزشکی اجتماعی
|