سکته مغزی نوعی آسیب مغزی است و زمانی رخ میدهد که خونرسانی قسمتی از مغز قطع میشود و یا اینکه در قسمتی از بافت مغزی خونریزی روی میدهد. سکته مغزی با شروع ناگهانی علایم عصبی مشخص میشود و این علایم عصبی حداقل 24 ساعت طول میکشند. همانند هر عضو دیگری در بدن، فعالیت مغز نیز وابسته به تغذیه خونی میباشد و مغز نیازمند خون حاوی اکسیژن و مواد غذایی میباشد تا میلیاردها سلول مغزی از این مواد استفاده نمایند. کاهش و فقدان اکسیژن باعث مرگ سریع سلولهای مغزی میشود و آسیب دایمی مغز، ظرف مدت کوتاهی (چند ساعت یا حتی چند دقیقه) رخ میدهد.
سلولهای مغزی به خوبی برای انجام کارهای مختلف در بدن از تنفس و تحرک گرفته تا صحبت کردن، فکرکردن، احساسکردن، هشیاری و حافظه سازماندهی شدهاند. عوارض سکته مغزی به این موارد بستگی دارد: چه قسمتی از مغز آسیب دیده است؟ چه قدر طول کشیده است تا جریان خون باز برگردد؟ سایر نواحی مغز تا چه حد میتوانند این آسیب را جبران نمایند؟
سکته مغزی یکی از علل اصلی ناتوانی و مرگ و میر است. سکته مغزی حاصل بیماریهای عروق مغزی (معمولا تصلب شرایین یا آترواسکلروز رگهای خونرسانی کننده مغز) میباشد. مثل بیماریهای قلبیعروقی که بیماریهای زمینهای آنها ممکن است سالها قبل از "حمله قلبی ناگهانی" بوجود آمده باشند، شرایطی که باعث میشوند فرد دچارسکته مغزی (حمله مغزی) شود نیز ممکن است طی سالها پدید آمده باشند. امروزه، پزشکان، اطلاعات بسیاری درباره نحوه تشخیص علایم یک سکته مغزی، نحوه درمان سریع آن و نحوه بازتوانی فردیکه دچار سکته مغزی شده است، بدست آوردهاند. همچنین اطلاعات خوبی درباره اینکه چه عواملی باعث بروز سکته قلبی میشوند نیز در دسترس میباشند، لذا برای پیشگیری از سکته مغزی میتوان گامهایی برداشت.
تهیه و تنظیم : دکتر اکبر نیک پژوه – متخصص طب پیشگیری و پزشکی اجتماعی
|