|
داروهای درمان کننده لخته‌های خونی
لخته‌های خونی اغلب نقش بسیار مهمی در بیماری‌های قلبی‌عروقی ایفا می‌کنند. در یک فرد سالم، سلول‌های خونی تخصص یافته‌ای به نام پلاکت‌ها وجود دارند. پلاکت‌ها در پاسخ به آسیب، به عنوان راهی برای جلوگیری از اتلاف خون، باعث ایجاد لخته خون می‌شوند. یک لخته خونی که به شکل غیرطبیعی در سرخرگ کرونری قلب ایجاد می‌شود، ممکن است باعث حمله قلبی (انفارکتوس قلبی) شود و تشکیل چنین لخته خونی در سرخرگی که به مغز ختم می‌شود، ممکن است باعث سکته مغزی شود (انفارکتوس مغزی را در فصل 13 ملاحظه بفرمایید).
در فرد مبتلا به بیماری سرخرگ کرونری، پلاکی که در سرخرگ‌های کرونری ایجاد می‌شود، ممکن است توسط عواملی مانند فشارخون بالا، قندخون بالا یا مواد موجود در دود دخانیات ثبات خود را از دست بدهد. نوعی پلاک معروف به پلاک نرم (صفحه238) ممکن است پاره شود و باعث پاسخ پلاکت‌ها در این قسمت شده و به تشکیل لخته خونی منجر شود. تشکیل یک لخته خونی در سرخرگی که از قبل دچار تنگی شده است، ممکن است جریان خون را بطورکامل مسدود نموده و منجر به حمله قلبی شود.
عوامل تجزیه کننده لخته
داروهای تجزیه کننده لخته، لخته خون را در سرخرگ‌ها حل می‌کنند و جریان خون به سمت عضلات قلب را حفظ می‌نمایند. مصرف این داروها میزان ناتوانی و مرگ و میر ناشی از حملات قلبی و سکته‌های مغزی را کم می‌نماید. این داروها (مثل استرپتوکیناز، اروکیناز، و فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی یا tPA) به محض تشخیص حمله قلبی یا سکته مغزی از روی علایم بیمار و یا تغییرات نوار قلب، تجویز می‌شوند. اگر بیمار بلافاصله به بیمارستان انتقال داده شده و در عرض 4 تا 6 ساعت بعد از شروع علایم بالینی، این داروهای تجزیه‌کننده لخته‌خون تجویز شوند در این‌صورت کمترین میزان آسیب به عملکرد قلب بیمار واردخواهد آمد. اگر مدت زمان زیادی بگذرد و سپس داروی تجزیه‌کننده لخته به بیمار تجویز شود، آسیب بافت قلبی پیش از تجویز دارو رخ داده و احیای جریان خون هم نمی‌تواند بافت قلبی را نجات دهد.
پرسنل بخش اورژانس داروهای تجزیه‌کننده لخته را به صورت داخل وریدی تجویز می‌کنند. جدی‌ترین مشکل مصرف این داروها این است که نمی‌توانند بین یک لخته خونی طبیعی و غیرطبیعی تمایز قایل شوند. اگر به بیماری‌هایی مبتلا هستید که، ممکن است منجر به خونریزی شوند مانند زخم معده، و یا اخیرا دچار یک آسیب یا یک خونریزی اخیر مغزی شده‌اید و یا اخیرا یک عمل جراحی انجام داده‌اید، نباید از این داروها استفاده کنید.
تهیه و تنظیم : دکتر اکبر نیک پژوه - متخصص طب پیشگیری و پزشکی اجتماعی
|
